BỘ TRƯỞNG BỘ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ ĐOÀN CHUYÊN GIA THĂM VÀ LÀM VIỆC VỚI CÔNG TY VNF

Ngành nông nghiệp Việt Nam – Tiềm năng cao nhưng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro

Là nước nông nghiệp, Việt Nam tập trung nhiều nguồn lực phát triển các nông sản trọng điểm và đạt nhiều thành tựu trên trường quốc tế (nhóm đầu thế giới về gạo, cà phê, tôm,..). Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn nhiều mắt xích cần xử lý để thích nghi tốt hơn với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, song song với gia tăng giá trị và chất lượng đầu ra. Ví dụ trong ngành chăn nuôi:

• Đầu vào: Chúng ta vẫn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu (nhất là đạm thô), dẫn đến bị động nguồn cung, mất lợi thế cạnh tranh ^[1] và ảnh hưởng an ninh lương thực;
• Nuôi trồng & chế biến: tình trạng lạm dụng kháng sinh, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón nhưng hiệu suất sử dụng không cao ^[2][3][4], làm giảm giá trị và hình ảnh sản phẩm Việt Nam trên trường quốc tế;
• Xử lý phụ phẩm: số lượng phụ phẩm ngày càng lớn, nếu không xử lý hợp lý sẽ dẫn đến ô nhiễm môi trường và lãng phí tài nguyên ^[5].

Những vấn nạn trên nếu không có giải pháp hợp lý sẽ cản trở sự phát triển của ngành, ảnh hưởng tiêu cực sức khỏe người tiêu dùng và đánh mất khả năng cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam.

Ngành nông nghiệp Việt Nam cần nhiều giải pháp bền vững

Các vấn đề trên tưởng chừng rời rạc nhưng hoàn toàn có thể giải quyết bằng một giải pháp tổng thể thông qua việc: “Phát triển ngành công nghiệp phụ phẩm với các giải pháp xanh để thu hồi dưỡng chất và tạo giá trị từ các dòng sản phẩm nguyên liệu mới”.

Trên thế giới, “tái sử dụng & nâng cao giá trị phụ phẩm” (upcycling and valorisation of byproduct) không còn là khái niệm mới trong bối cảnh nguồn nguyên liệu tự nhiên ngày cạn kiệt. Nhiều quốc gia phát triển đã tận dụng tốt nguồn phụ phẩm để tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, giảm các tác động biến đổi khí hậu, hướng đến phát triển xanh & bền vững hơn.

Ở Việt Nam, với định hướng xây dựng ngành tôm (hiện đang đứng thứ 3 thế giới) trở thành ngành công nghiệp trọng điểm quốc gia, PHỤ PHẨM TÔM là mắt xích yếu nhất cần quan tâm xử lý. Từ nguồn phụ phẩm tôm dồi dào với công nghệ thích hợp có thể chiết xuất  ra nhiều sản phẩm giá trị cao như như polymer sinh học (Chitosan, Chitin, Oligochitosan…), Peptide sinh học, chất chống oxy hóa tự nhiên Astaxanthin… góp phần giải quyết các vấn đề nêu trên.